همه کشورها به جز امریکا نگران وضعیت اینترنت هستند

دکتر سید محمدصادق امامیان عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و هم‌ بنیانگذار اندیشکده حکمرانی شریف در برنامه زاویه با موضوع حکمرانی فضای مجازی به بحث و گفتگو پرداخت.

امامیان در ابتدای گفتگو با انتقاد از صدا و سیما گفتگوهای یکطرفه صدا و سیما را زیاد دانست و گفت: توقع داشتم این برنامه به صورت مناظره بود که کمک زیادی به باز شدن ابعاد مسئله و باورپذیرتر شدن آن می‌کند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر اظهار داشت: یک کاسه کردن جهان غرب در زمینه ضعف و سستی در حکمرانی فضای مجازی غلط است و در جهان امروز بجز آمریکا تقریباً تمام کشورها راجع به وضعیت اینترنت نگران هستند.

همه به جز امریکا راجع به وضعیت اینترنت در جهان نگرانی دارند

امامیان ادامه داد: در نگاه رسانه‌ای رسمی کشور، ما دنیا را یک دنیای به ظاهر متحد می بینیم اما این اتحاد در واقع وجود ندارد. نگرانی هایی که بصراحت توسط رهبران سیاسی و رگولاتورها و مسئولین فنی این حوزه ها در کشورهای مختلف طرح شده است منتهی وقتی فضا خیلی سیاسی می شود و عملاً آمریکا می تواند همه را در یک جبهه متحد کند؛ شاهد یک چهره واحد از دنیای غرب هستیم.

بنیانگذار اندیشکده حکمرانی شریف اظهار داشت: در اجلاس IGF که در یک کشور آفریقایی در دسامبر ۲۰۲۲ برگزار شد و درجلسه ای که دبیر کل سازمان ملل حضور داشت؛ نخست وزیر کشور میزبان از مهمترین منتقدین وضعیت حکمرانی اینترنت بود و طی سخنرانی بیان کرد که به واسطه فیک نیوز سازمان یافته از طریق اینترنت و بویژه پلتفرم آمریکایی من امنیت کشورم را نمی توانم تامین و تضمین کنم.

مداخله در تعارضات و مناقشات و حساسیت های سیاسی اجتماعی

وی ادامه داد: یکی از مسائل مهم عدم توانایی کنترل وضعیت حکمرانی اینترنت در کشورهای در حال توسعه عدم مشروعیت حاکمیت در این کشورها است و این کشورها تا زمانی که نتوانند جوامعشان به ویژه بخش نخبگانی را قانع کنند که تلاشی که انجام میدهند به نفع جامعه است حتما از داخل با مقاومت مواجه خواند شد. نظرسنجی ها نشان می‌دهد که در ایران با چنین مقاومتی روبرو هستیم.

این استاد دانشگاه گفت: مسئله حریم خصوصی یا داده های شهروندان در انتخابات مورد توجه قرار گرفت و بصورت جدی مورد توجه اروپاییان است. من به شخصه جملاتی از آمریکایی ها شنیده ام که مسئله ای به نام حریم خصوصی در اینترنت نداریم و نباید کسب و کار را فدای حریم خصوصی کرد اما اروپایی ها روی این مسأله حساس هستند و اوج آن GDPR و قوانین دو قلوی DSA و DNA بود که هر دوی اینها حفاظت داده ها را بصورت جدی مدنظر قرار دادند.

امامیان یکی دیگر از نگرانی های حکمرانی اینترنت را مداخله در تعارضات و مناقشات و حساسیت های سیاسی اجتماعی در کشور آمریکا دانست و گفت: اوج این مسأله در انتخابات‌ها نمایان می شود و آن هم از طریق فیک نیوز و کمپین های اطلاعاتی است که عملاً دموکراسی و پایه های حکومت مردم سالار را که بصورت نمادین زیر سوال می‌برد.

اقتدار آمریکا توسط بخش خصوصی آن ایجاد شده دقیقا خلاف مسیری که در ایران می‌رویم

امامیان ادامه داد: رمز و راز کلیدی اقتدار آمریکایی، اقتدار شرکت ها و بخش خصوصی آمریکایی است که آن هم ناشی از قاعده واقعی رقابت در آمریکا است و این دقیقا برخلاف کاری است که در ایران انجام می شود.

عضو هیات علمی دانشگاه امیر کبیر با بیان اینکه در کشورمان مسیر درستی برای توسعه پلتفرم‌ها طی نمی کنیم گفت: برای تقویت یک حوزه شروع به واریز پول دولتی می کنیم و با اینکار رانت ایجاد می شود و رانت باعث ایجاد ناکارآمدی می شود. وقتی ناکارآمدی ایجاد شد برای پنهان کردن آن سعی می شود اجازه بخش خصوصی واقعی گرفته شود.

وی ادامه داد: در صنایع مختلف ایران با این مسئله روبرو هستیم و در حال حاضر صنعت خودروسازی ما یک نمونه شده است و در همین حوزه پلتفرم های اینترنتی داریم. زمانی که من در ساترا بودم خیلی از بخش های دولتی نظیر صدا و سیما تمایل به ورود بخش خصوصی در این زمینه را نداشتند و همه هم ادعا می کردند که قصد ما تقویت اقتدار ملی دراین حوزه است در حالی که اقتدار ملی از طریق رقایت و توسعه قدرت و قدرتمند سازی بخش خصوصی ایجاد می‌شود.

امامیان اظهار داشت: آمریکا با هوشمندی چینی ها به چالش کشیده شد و تیک تاک با رقابتی ترین حالت ممکن به بازارهای کشورهای مختلف تهاجم برد و زمانی که به بالای ۱۰۰ میلیون یوزر در آمریکا رسید زنگ های خطر برای به صدا درآمد. یکی از جذاب ترین فرامتن های این ویدئوی حضور مدیر تیک تاک در کنگره آمریکا که به نظر من با پخش زیاد از شبکه های سیما مردم گمان می کنند دارید از آن ها سو استفاده میکنید، این بود که هر دو حزب آمریکا درخواست بررسی عملکرد آن را داده بودند.

هیچ پلتفرم دولتی ما نتوانسته در بازار رقابتی، رقابت کند

وی بیان کرد: به نظر یک پلتفرمی نظیر تیک تاک به هیچ وجه یک شرکت دست ساخته و اصطلاحاً با یک ظاهر بخش خصوصی و یک باطن بخش دولتی نیست و ما این موضوع را در کشور خودمان تجربه کرده ایم. هر کجا خواستیم با بخش دولتی یک کار بزرگ را انجام دهیم نتوانستیم؛ به ویژه آنجایی که سنگ محک درست به وجود می آید که بازار رقابتی باشد هیچ پلتفرم دولتی ما نتوانسته در بازار رقابتی، رقابت کند و وضعیت صدا و سیمای ما امروز ناشی از همین است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: ما نظام رسانه‌ای متکثر و متنوعی نداریم. خیلی از صحبت های من و شما در برنامه امروز را اگر افرادی می بینند باور نمیکنند چون صدا و سیما را یکطرفه میبینند این ماحصل سیاست های ما در سازمان صدا و سیما و در عرصه رسانه ای کشور برای مدت طولانی است. ما از خودمان مشروعیت زدایی کردیم و این باعث می‌شود که حرف های به حقمان شنیده نشود.

طبق فرمایش رهبری مرکز ملی فضای مجازی باید قرارگاه نهایی فضای مجازی باشد

امامیان با اشاره به ابتکار رهبر انقلاب در تأسیس شورای عالی فضای مجازی گفت: مرکز ملی و شورای عالی فضای مجازی با یک نگاه پیشرو بیشتر از یک دهه قبل تاسیس شد اما از همان زمان در طول دوره‌های گذشته عملاً مرکز ملی فضای مجازی در شورای عالی فضای مجازی محل گفتگو و عدم اجرا بود. طبق فرمایش رهبری قرارگاه نهایی ما باید مرکز ملی فضای مجازی باشد و تا به الان مرکز ملی فضای مجازی زیر بار مسئولیت ها نرفته است.
این استاد دانشگاه افزود: صنعت خودروسازی ایران یک نوزاد ۵۰ - ۶۰ساله است. یعنی از زمان شروع همچنان با حمایت های شدید دولتی و رانت ها زنده مانده و نه تنها رشدی نکرده که بدتر هم شده است مثل بچه ای که دارای فلج است و با بالا رفتن سنش وابستگی اش به پدر و مادر بیشتر می شود.

منبع: مهر