مشهد چگونه در میان شهرهای هوشمند دنیا قرار گرفت؟ / نقش اپراتور ایرانسل در این فرایند چه بود؟

مشهد روند هوشمند سازی خود را از پاییز سه سال گذشته و با همکاری ایرانسل و امضای سه توافق‌نامه در این زمینه آغاز کرد. هوشمند سازی شهر مشهد برای اولین بار در آذر ماه سال 96 با امضای «توافق‌نامه اجرایی طرح توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار (تکاپو) استان خراسان رضوی برای پیاده‌سازی و توسعه زیرساخت شهر هوشمند مشهد مقدس» آغاز شد.

 با گذشت یک سال از این خبر در فاز دوم همکاری ایرانسل و شهرداری مشهد در دی ماه سال 97  که با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، صورت گرفت تفاهم‌نامه همکاری دیگری در زمینه شهر هوشمند امضا شد.  در بهمن سال گذشته هم فاز سوم این پروژه با همکاری ایرانسل ، استانداری خراسان رضوی و شهرداری مشهد  طی امضای یک تفاهم نامه انجام پذیرفت. با انعقاد این تفاهم‌نامه، دستیابی به شهری پاک، هوشمند، شهروند محور و رقابت‌پذیر از طریق بهینه‌ سازی مصرف انرژی، استقرار سیستم حمل و نقل عمومی در دسترس و متصل، عرضه خدمات متنوع شهری، ایجاد فرصت‌های جدید نوآورانه و توانمندسازی کسب‌وکار‌های نوپا، افزایش بهره‌وری و توسعه پایدار شهری متناسب با زیست‌بوم اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهر مقدس مشهد در آینده‌ای نزدیک محقق خواهد شد. حالا بعد از گذشت 3 سال از کلید خوردن پروژه هوشمند سازی شهر مشهد مدیر عامل سازمان فاوا شهرداری مشهد گفت: « تاکنون بیش از ۷۵ درصد شاخص‌های شهر مشهد در زمینه هوشمندسازی احصاء شده و اطلاعات و جداول لازم در این خصوص گردآوری و تدوین شده است. اکنون در آستانه مکاتبه با ITU و ارزیابی شاخص‌ها توسط این ارگان قرار داریم که در صورت موفقیت به طور رسمی در فهرست شهر‌های هوشمند جهان قرار خواهیم گرفت.»

او گفت: شاخص‌های مختلفی همچون میزان دسترسی عمومی به اینترنت، مساحت تحت پوشش شبکه موبایل، سیستم‌های شهری مبتنی بر فناوری اطلاعات، کنترل هوشمند ترافیک و دسترسی به اطلاعات آنلاین حمل نقل عمومی در این بررسی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند که همگی به رشد شهر در عرصه ICT وابسته‌اند.

رجائیان همچنین با نام بردن از شهر‌های شاخص جهان در این حوزه گفت: «شهر‌هایی همچون سنگاپور، دبی و مسکو از شهر‌های پیشرو در این زمینه بر اساس مقیاس‌های ITU به شمار می‌روند که مورد سنجش و تحلیل قرار گرفته و گزارش‌های کامل و مفیدی از آن‌ها در زمینه هوشمندسازی منتشر شده است.

 مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری مشهد تاکید کرد: با توجه به اقدامات و برنامه‌های ویژه مدیریت شهری در دوره اخیر برای هوشمندسازی شهر، که خوشبختانه دستاورد‌های مؤثر و قابل توجهی داشته است، طرح بررسی شاخص‌های شهر هوشمند در مشهد با همکاری پژوهشگاه فناوری اطلاعات و تعامل مستقیم با اتحادیه جهانی مخابرات ITU پیگیری شده است که بی‌شک این امر مشهد را در مسیر هوشمند سازی یاری خواهد کرد.

اما برای اینکه بدانیم شهر هوشمند چیست و چه اهمیتی برای آینده کشور دارد لازم است توضیحی در این زمینه ارائه دهیم. شهر هوشمند یا Smart city  شهری است که بر پایه فناوری ‌اطلاعات و اینترنت اشیا مدیریت می‌شود. به این معنی که در شهر از سنسورهای الکترونیکی مختلف اینترنت اشیا برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌شود تا در نهایت بتوان از این اطلاعات برای انجام کارهای اداری و خدمات شهری استفاده کرد. در شهر هوشمند شهروندان اطلاعات لازم را جمع‌آوری می‌کنند تا مدیران شهری بتوانند با به کار بردن فناوری‌های به روز سطح کیفیت زندگی شهری را ارتقا دهند و در نهایت زندگی کردن در شهر را برای شهروندان راحت‌تر کنند. به طور کلی هوشمند سازی یک شهر به معنی کمک گرفتن از تکنولوژی‌های به روز برای بالا بردن سطح کیفیت زندگی شهری است.