اجرای یک لایه از سه لایه شبکه ملی اطلاعات ۱۹هزار میلیارد تومان برای کشور آب خورد
راه اندازی شبکه ملی اطلاعات یا همان اینترنت ملی که مخالفان زیادی دارد تا سال گذشته ۱۹ هزار میلیارد تومان برای کشور هزینه داشته است. این آماری است که مرکز پژوهش های مجلس ارائه کرده و به گزارش این مرکز تنها یک لایه از سه لایه این شبکه، یعنی زیرساخت، اجرا شده و دو لایحه خدمات و محتوا هنوز کامل نشده است.
ایده اولیه اینترنت ملی که مسئولان علاقه دارند آن را شبکه ملی اطلاعات بنامند در سال ۸۴ مطرح شد و دولت نهم محمود احمدی نژاد مطالعات روی این طرح را شروع کرد.
یک سال بعد از حوادث سال ۸۸ این پروژه با عنوان «شبکه ملی اطلاعات» در قانون برنامه پنجم توسعه قرار گرفت و تاکید شد که این شبکه باید تا سال ۹۵ کامل شود.
تا پایان دولت دهم اصلاحاتی در طراحی این شبکه انجام گرفت و مرحله پایلوت و آزمایشی شروع شد، در دولت یازدم نیز الزاماتی برای آن توسط شورای عالی فضای مجازی تعیین شد و نسخه ابتدایی آن افتتاح شد.
موافقان راه اندازی این شبکه می گویند اصولا طرحی تحت عنوان اینترنت ملی وجود خارجی ندارد و قرار است تنها شبکه ملی داده ها اجرا شود که بر اساس آن تمام داده ها و اطلاعات به فضای داخلی انتقال پیدا می کند.
این طیف می گویند با اجرای این طرح علاوه بر امنیت داده های داخلی، سرعت اینترنت بالا می رود و در مصرف آن نیز صرفه جویی صورت می گیرد. آنان تاکید دارند با اجرای شبکه ملی داده ها قرار نیست اینترنت ملی قطع شود و تنها تمامی داده های ملی بر پایه و بیس سرورهای داخلی انجام خواهد شد.
در مقابل اما مخالفان نگرانند در صورت اجرای کامل پروژه شبکه ملی اطلاعات که آنان اینترنت ملی می خوانند، حاکمیت هر زمان اراده کند می تواند اینترنت بین المللی را به روی کشور ببندد و ارتباط با دنیای خارج را قطع کند.
آنان برای این نگرانی خود سند نیز دارند و اعتراضات دی ماه سال ۹۶ و آبان ماه سال ۹۸ را مثال می زنند که اینترنت جهانی به مدت طولانی در کشور قطع شد. قعطی اینترنت و عدم ارتباط با دنیای خارج در این مدت در حالی بود که هنوز نیاز به اینترنت جهانی برای انجام امور داخلی به شدت وجود داشت، با این حال حاکمیت قطع اینترنت را بر پیش رفتن امور روزمره کشور ارجح دانسته بود.
از این رو منتقدان اینترنت ملی اعتقاد دارند در صورت اجرایی شدن این طرح دسترسی عادی به اینترنت جهانی تضمین شده نیست.
حالا اما گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ابعاد جدیدی از طرح شبکه ملی اطلاعات گشوده است. این گزارش می گوید در ساليان اخير هزینه های بسياری برای این طرح جنجالی شده است و این هزینه تنها برای یک لایه از سه لایه این طرح بوده است.
بر اساس برآوردها این مرکز تاکنون برای راه اندازی شبكه ملی اطلاعات حدود 19 هزار ميليارد تومان هزینه شده است!
مرکز پژوهش های مجلس در پایان گزارش احتمال شکست این پروژه پرهزینه را نیز رد نکرده و پرسیده: آیا این پروژه مانند بسياری از پروژههای ملی (با صرف بودجه و زمان قابل توجه) در مواجهه با فناوریهای نوظهور و تحولی، شكست می خورد و به بایگانی می رود یا می تواند توسعه یافته و به یك الگوی مناسب تبدیل شود!
